Oudste vermeldingen van de naam
Het oudste tot nu toe gevonden document waarin onze naam verschijnt, komt voor in het werk "Chartres de l'abbye de Saint-Martin de Tournai, waarin sprake is in april 1239 van Jehan Gieskière, in verband met de verhuring van gronden te Bourghelles. (1).
Een tweede document waarin onze naam voorkomt is de "Cartularie de la Collégiale Saint-Pierre" te Rijsel (Fr). Hier is sprake in het jaar 1268 van "...mediante Johanne dicto Gieskière..." Het handelt over een uitkering van een Tiende deel (2) als belasting in natura van een verkoop gelegen in de parochie van Roncq (Fr). (3).
In 1272 betaalt Jakèmes des Ghieskières, grondeigenaar in de omgeving van Auchy een feodale cijns aan de abdij van Beaulieu. (4).
De registers van dit klooster laten zelfs toe zijn nazaten te volgen gedurende een periode in de 14e eeuw: Jehan de Ghieskières (vermeld in 1313), en Colart des Gheskières (vermeld in 1346), bewerkten dezelfde gronden. (5).
Een derde notitie zijn de poorterslijsten anno 1292 (6) van Rijsel. Hierin staat genoteerd dat Jacquèmes Ghesquire, zoon van Mikiel, op Allerheiligen 1292 het poorterschap koopt. (7).
In 1374 beveelt Paus Gregorius XI (verblijvende in Avignon) aan de cisterciënzerabdij van Flines (Fr) de genaamde Elisabeth de Guesquières aan voor een toetreding tot de rangen in de gemeenschap. Hij vraagt zelfs aan de Deken van de Collégiale Saint-Pierre te Rijsel, en tevens aan de wethouders van Arras en van Doornik de zorg erover te waken dat zijn voornemens zouden uitgevoerd worden. (8).
Guillaume de le Ghesquiere koopt op 26 april 1373 een stuk grond af van het Hôpital Sainte-Marthe te Rijsel (Fr). (9).
Op 21 december 1387 verwerft Jacques Ghesquière, schepen van de heerlijkheid van Wartembecques te Wasquehal een domein in Deulémont. (10).
Huars de Ghasquières, dit Barar ou Baraton, "fils de demoiselle Peronne", bezit leengoederen in Marcq, Wasquehal en andere plaatsen. Hij was ook eigenaar van het belangrijkste leengoed "Beaurepaire" te Roubaix, jaar 1389. (11).
In 1441 draagt Jehan Ghesquières de titel van "Heer van Deulémont". (12).
In onze nabije contreien komt de naam voor in het jaar 1471 te Wervik, in de poorterslijsten, met volgende vermelding: "Williame Gickiere, filius Robert, f...(13).
In het jaar 1258 is er sprake van LE GHIESKIERE in Dottenijs, ad GHIESKIERIAM in Dameries, à GHIESKIERE in Cattegnies; in het jaar 1215 citeert men EVE GASCHIERE in Atrecht. (14).
(1) Mons, Arch. de l état, Fonds de Saint-Martin, carton 39, Chartres de l’ Abbaye de Saint-Martin de Tournai, p. 496.
(2) Tijdens het Ancien Regime waren de tienden een voorname inkomstenbron voor de geestelijkheid. Tienden waren een soort belastingen die een bepaald percentage van de landbouwopbrengsten omvatte, dat niet per se 10 procent hoefde te zijn. De grote tienden werden geheven op de grote gewassen, vooral tarwe, rogge, haver en vlas. De kleine tienden werden geheven op gewassen van minder belang. Tot de kleine tienden behoorden ook de zgn. vleestienden, die geheven werden op biggen, lammeren en andere dieren die op de hoeve geboren werden.
De geestelijkheid beschikte over figuratieve kaarten waarop de percelen afgebakend werden, waarop de tienden mochten opgevraagd worden.
(3) Hautcoeur, Cartulaire de Saint-Pierre de Lille, I, 263
(4) Archives Départementales du Nord, 31 H 216
(5) Archives Départementales du Nord, 31 H 218
206)
(6) Archives Municipales de Lille, Régistres aux Bourgeois, Année 1292
(7) Een "poorter" is een stadsbewoner die bepaalde - van stad tot stad verschillende - rechten genoot, welke aan de andere ingezetenen,"ghedieden", ontzegd waren. Het poorterschap bleef echter niet beperkt tot de bewoners van de stad zelf. Ook mensen die buiten de stad verbleven, konden het poorterschap bekomen onder bepaalde voorwaarden. Dit laatste soort poorterschap noemt men "buitenpoorters".
(8) Hautcoeur, Cartulaire de l’Abbaye de Flines, II 659.
(9) G Demay, Inventaire des sceaux, I, no 2603.
(10) G. Demay, Inventaire des Sceaux, I, no 3807.
(11) A.D.B., B 3745, no 138.477; B 3746, no 138.471; B 3774, folio LXII et LXXI.
(12) Archives Départementales du Nord (Fr), 130 H 51.
(13) Rijksarchief Kortrijk, Poorterslijsten Wervik 1471.
(14) De Familienamen in België en Noord-Frankrijk, Dr Fr. De Brabandere, 1993.